Moja jazda łazikiem planetarnym NASA

To całkiem bezpieczny zakład, że nigdy nie postawię stopy na żadnym innym świecie niż Ziemia. Ostatnio jednak musiałem zrobić następną najlepszą rzecz: pojechałem pojazdem kosmicznym NASA Space Exploration Vehicle (SEV), prototypem łazika, który pewnego dnia ma przewozić ludzi przez Księżyc, Marsa lub bardziej odległe światy. SEV został zaprojektowany, aby zapewnić bezpieczeństwo dwóm astronautom przez okres do 14 dni i przemierzać strome zbocza i nierówny teren. Biorąc pod uwagę strome wzgórze i porośnięte kamieniami pole, po którym jechaliśmy, jazda była zaskakująco gładka.

Pojechałem łazikiem w NASA Lyndon B. Johnson Space Center (JSC) jako gość 20th Century Fox Home Entertainment, reprezentując PCMag podczas wydarzenia medialnego związanego z wydaniem The Martian na DVD i do pobrania w wersji cyfrowej. Łazik Marka Watneya z tego filmu przypomina trochę SEV, w którym jeździłem. To nie przypadek, ponieważ twórcy filmu, w tym reżyser Ridley Scott, przeprowadzili szeroko zakrojone konsultacje z NASA - szczególnie z dyrektorem NASA Planetary Science Division, dr Jimem Greenem - w interesie realizmu naukowego.

The Mars Yard

Na końcu przejazdu kilkoma bocznymi uliczkami w Johnson Space Center NASA w Teksasie schowany jest niewielki płat rzeźbionych przez ludzi badlands znanych jako Mars Yard. Teren ten, który obejmuje strome wzgórze, głęboki, wypełniony kamieniami wąwóz i skalistą równinę, jest poligonem doświadczalnym dla programu łazików załogowych SEA firmy NASA. (Kolejna stocznia Mars Yard, w NASA's Jet Propulsion Laboratory (JPL) w Pasadenie, została wykorzystana do przetestowania prototypów dla fenomenalnie udanych automatycznych łazików marsjańskich Spirit, Opportunity, Pathfinder i Curiosity.)

SEV czekał na nas na Mars Yard. Biały łazik jest znaczącym pojazdem o długości 14, 7 stóp i wysokości 10 stóp oraz wadze 6600 funtów. Wygląda trochę jak robak, być może ze względu na sześć rozstawów osi, z których każda mieści dwie opony o średnicy 3, 2 stopy. Koła można obracać o 360 stopni, co pozwala łazikowi poruszać się w dowolnym kierunku. Może jechać z prędkością do 12 mil na godzinę, a także wznosić i schodzić na zboczach 40 stopni.

Pojechałem łazikiem z trzema innymi dziennikarzami i kierowcą. Aby wejść na pokład SEV, wspięliśmy się kilka kroków na platformę, którą podjechał łazik, i weszliśmy przez drzwi… hmm, właz śluzy. (Przyszłe wersje SEV będą pod ciśnieniem, a drzwi mogłyby służyć do zapewnienia szczelnego połączenia między SEV i, powiedzmy, siedliskiem). SEV jest zbudowany dla dwóch astronautów, ale może wytrzymać do czterech w nagłych wypadkach. Z przodu znajdują się dwa fotele, które można złożyć z powrotem do łóżek, a z tyłu jest schowek ze stołami roboczymi.

Naszym kierowcą był nikt inny niż Lucien Junkin, główny inżynier programu SEV NASA. Zręcznie prowadził nas po stromych zboczach i po skalistych polach. Na przemian jeździliśmy strzelbą, a poza tym siedzieliśmy na ławkach, które jako prowizoryczne siedzenia nie były zbyt niewygodne. Z przedniego siedzenia widziałem wiele okien i dobrze przyjrzałem się przepaści, którą przejechaliśmy i łagodnie zjechaliśmy. Siedzenie z tyłu przypominało jazdę na grzbiecie Sno-kota, z tym wyjątkiem, że jazda SEV była płynniejsza, pomimo stromego i nierównego terenu, przez który przemierzaliśmy, i braku prawdziwych uchwytów.

Po około siedmiu minutach wróciliśmy na platformę i wysiedliśmy z łazika. To imponujący pojazd, oferujący dość komfortową jazdę nawet po nierównym terenie, a astronauci powinni polubić swoje nowe koła. Nigdy nie wybiorę się na Księżyc ani nie stanę na rumianych równinach Marsa, ale mam nadzieję, że nadal będę w pobliżu, gdy zrobią to inni. A kiedy patrzę na naszych astronautów jeżdżących na Księżycu lub Marsie Buggy, mogę tylko mieć nadzieję, że z miłością przypominam sobie, że kiedyś jechałem w jednym z nich, w jeden jasny dzień w Teksasie.

1 Łazik z widokiem

Widok z przedniej szyby SEV na szczycie stromego wzgórza. Łazik może pomieścić dwóch astronautów (czterech w nagłych wypadkach) do 14 dni. Fotele można złożyć z powrotem do łóżek. Z tyłu znajduje się łazienka z zasłoną zapewniającą prywatność i głowica prysznicowa do kąpieli gąbczastych.



2 SEV Ascending a Hill

SEV jest zbudowany na stromy teren, z możliwością wspinania się i schodzenia z 40-stopniowych stoków.



3 Suitport

Astronauci mogą pracować w rękawach koszuli w bezpiecznej kabinie pojazdu, ale mogą szybko wchodzić i wychodzić ze swoich skafandrów kosmicznych przez kombinezony. Te chronione skafandry utrzymują kombinezony astronautów na zewnątrz, umożliwiając astronautom eksplorację w dziesięć minut.



4 Ten łazik jest trudny na pustyni

Rama SEV została opracowana we współpracy z zespołem ciężarówek wyścigowych terenowych i została przetestowana w terenie na pustynnym południowym zachodzie z 90 milami jazdy na wzburzonej lawie.



5 SEV w nocy

Chociaż SEV jest w stanie przejechać do 150 mil, napotyka takie same ograniczenia jak księżycowe łaziki: nie chcesz jechać tak daleko, że nie będziesz w stanie wrócić do bazy w razie problemów. Można to rozwiązać za pomocą dwóch łazików.



6 Watney's Rover z The Martian vs. NASA SEV

Podobieństwo między prototypem NASV SEA a łazikiem, którym Matt Damon (Mark Watney) jeździł na Marsie, nie jest przypadkowe, ponieważ twórcy filmu intensywnie konsultowali się z NASA w kwestiach naukowych. Jedną oczywistą różnicą są koła; łazik NASA ma 12 kół, po dwa na każdym rozstawie osi. Łazik marsjański ma sześć dużych kół, z których każde ma około dwa razy większą średnicę niż 3, 2-stopowe koła SEV.



7 Pierwszy łazik planetarny

Załogowe łaziki już udowodniły swoją gotowość, pomagając astronautom badać Księżyc podczas ostatnich trzech misji Apollo. Lunar Roving Vehicle (LRV), powszechnie znany jako księżycowy łazik lub księżycowy buggy, był używany w Apollo 15, 16 i 17. Był to czterokołowy pojazd z otwartą ramą, który mógł pomieścić dwóch astronautów. Jego użycie ograniczało się do krótkich wycieczek (w promieniu 5 mil od modułu księżycowego), aby astronauci mogli bezpiecznie wrócić (lub wskoczyć) z powrotem do modułu księżycowego, gdyby ich buggy się zepsuły. Tutaj widzimy astronautę Apollo 15, Jima Irwina z pierwszym LRV, z Mons Hadley (Mount Hadley) w tle, na zdjęciu wykonanym przez dowódcę misji Davida Scotta.



8 Wersja kosmiczna SEV

Oprócz konfiguracji SEV do eksploracji powierzchni NASA opracowała bezkoliowy wariant w przestrzeni kosmicznej, który wykorzystuje tę samą kabinę do użytku w środowisku o zerowej lub niskiej grawitacji, do napraw satelitarnych, powiedzmy, lub w pobliżu asteroida lub kometa. W nim astronauci mogli pozostać na miejscu do 14 dni. Może być wyposażony w różne ramiona lub narzędzia, w zależności od misji.